Abstract
Inleiding
Een grondig begrip van de prognose en symptomen van palliatieve patiënten is belangrijk voor passende zorg en hospiceopname. Identificeren van de relatie tussen veranderingen in multidimensionele symptomen en zorgen (MDSZ) en de prognose op overlijden kan nieuwe inzichten bieden. Het doel van dit onderzoek is om te ontrafelen welke MDSZ voorspellend zijn voor de tijd tot overlijden na opname in hospicezorg.
Methode
Een cohortonderzoek (2015-2023) werd uitgevoerd onder Nederlandse hospicepatiënten. Dit onderzoek omvat drie primaire uitkomsten: overlijden binnen twee weken, vier weken en drie maanden. MDSZ is gemeten door middel van (d.m.v.) het Utrecht Symptoom Dagboek-4-Dimensioneel (USD-4D). Het USD-4D bevat pijn, slaapproblemen, droge mond, slikklachten, eetlust, ontlastingspatroon, misselijkheid, benauwdheid en vermoeidheid, angst en somberheid, tijd voor zichzelf, dragen wat je overkomt, dierbaren loslaten, het gevoel van balans in het leven en gedachte aan het einde van het leven. Daarnaast wordt de mate van welbevinden en de waarde van het leven bevraagd. Alle MDSZ worden gemeten op een 11-punt schaal.
De analyse werd uitgevoerd d.m.v. uni- en multivariabele Cox-regressie analyses. Modellen werden vastgesteld door backward-selectie voor voorspellingen van overlijden binnen twee weken, vier weken en drie maanden na opname. De prestaties van de modellen zijn geëvalueerd d.m.v. performance indicatoren.
Resultaten
In totaal werden 886 patiënten geïncludeerd. De mediane leeftijd was 76 jaar, 54% was vrouw, 56% had de diagnose kanker en de mediane overleving na opname was 29 dagen. Drie modellen ontstonden. Het model voor overleving tot twee weken omvat eetlust, benauwdheid, dierbaren loslaten, somberheid, welbevinden, ontlastingspatroon en angst. Het model voor overleving tot vier weken bevat eetlust, benauwdheid, dierbaren loslaten, tijd voor zichzelf, droge mond, slaapproblemen en vermoeidheid. Het model voor overleving tot drie maanden omvat eetlust, benauwdheid, dierbaren loslaten, tijd voor zichzelf, droge mond, slaapproblemen en pijn. De modellen vertoonden redelijk sterke concordantie index (0.64-0.72). Tabel 1 en figuur 2 tonen de modellen en de samenhang met bijbehorende hazard ratio’s.
Conclusie
De studie belicht de dynamische invloed van MDSZ op overlevingsvoorspellingen in de tijd. Verschillende MDSZ dragen bij aan het voorspellen van overlijden na opname, met eetlust, benauwdheid en loslaten van dierbaren als consistente voorspellende factoren in alle modellen. Het model voor overleving tot 4 weken lijkt het best voorspellend. Variabiliteit tussen modellen onderstreept het belang van patiëntgerichte zorg en dynamische prognosemodellen die rekening houden met veranderende behoeften van patiënten. Onderzoeken met herhaalde longitudinale metingen kunnen dieper inzicht bieden in de dynamiek van MDSZ in relatie tot prognoses.
Een grondig begrip van de prognose en symptomen van palliatieve patiënten is belangrijk voor passende zorg en hospiceopname. Identificeren van de relatie tussen veranderingen in multidimensionele symptomen en zorgen (MDSZ) en de prognose op overlijden kan nieuwe inzichten bieden. Het doel van dit onderzoek is om te ontrafelen welke MDSZ voorspellend zijn voor de tijd tot overlijden na opname in hospicezorg.
Methode
Een cohortonderzoek (2015-2023) werd uitgevoerd onder Nederlandse hospicepatiënten. Dit onderzoek omvat drie primaire uitkomsten: overlijden binnen twee weken, vier weken en drie maanden. MDSZ is gemeten door middel van (d.m.v.) het Utrecht Symptoom Dagboek-4-Dimensioneel (USD-4D). Het USD-4D bevat pijn, slaapproblemen, droge mond, slikklachten, eetlust, ontlastingspatroon, misselijkheid, benauwdheid en vermoeidheid, angst en somberheid, tijd voor zichzelf, dragen wat je overkomt, dierbaren loslaten, het gevoel van balans in het leven en gedachte aan het einde van het leven. Daarnaast wordt de mate van welbevinden en de waarde van het leven bevraagd. Alle MDSZ worden gemeten op een 11-punt schaal.
De analyse werd uitgevoerd d.m.v. uni- en multivariabele Cox-regressie analyses. Modellen werden vastgesteld door backward-selectie voor voorspellingen van overlijden binnen twee weken, vier weken en drie maanden na opname. De prestaties van de modellen zijn geëvalueerd d.m.v. performance indicatoren.
Resultaten
In totaal werden 886 patiënten geïncludeerd. De mediane leeftijd was 76 jaar, 54% was vrouw, 56% had de diagnose kanker en de mediane overleving na opname was 29 dagen. Drie modellen ontstonden. Het model voor overleving tot twee weken omvat eetlust, benauwdheid, dierbaren loslaten, somberheid, welbevinden, ontlastingspatroon en angst. Het model voor overleving tot vier weken bevat eetlust, benauwdheid, dierbaren loslaten, tijd voor zichzelf, droge mond, slaapproblemen en vermoeidheid. Het model voor overleving tot drie maanden omvat eetlust, benauwdheid, dierbaren loslaten, tijd voor zichzelf, droge mond, slaapproblemen en pijn. De modellen vertoonden redelijk sterke concordantie index (0.64-0.72). Tabel 1 en figuur 2 tonen de modellen en de samenhang met bijbehorende hazard ratio’s.
Conclusie
De studie belicht de dynamische invloed van MDSZ op overlevingsvoorspellingen in de tijd. Verschillende MDSZ dragen bij aan het voorspellen van overlijden na opname, met eetlust, benauwdheid en loslaten van dierbaren als consistente voorspellende factoren in alle modellen. Het model voor overleving tot 4 weken lijkt het best voorspellend. Variabiliteit tussen modellen onderstreept het belang van patiëntgerichte zorg en dynamische prognosemodellen die rekening houden met veranderende behoeften van patiënten. Onderzoeken met herhaalde longitudinale metingen kunnen dieper inzicht bieden in de dynamiek van MDSZ in relatie tot prognoses.
| Original language | Dutch |
|---|---|
| Publication status | Published - 10 Oct 2024 |