Abstract
Inleiding
Droge mond (xerostomie) is een veelvoorkomend symptoom bij >80% van de hospicepatiënten. De beperkte beschikbare middelen tegen xerostomie worden vaak door patiënten als onaangenaam ervaren en bewijs van hun effectiviteit bij hospicepatiënten ontbreekt. Dexpanthenol mondgel, ontwikkeld met een natuurapotheek, richt zich op dit probleem. Het doel van deze studie is het beoordelen van de haalbaarheid van vergelijkend onderzoek naar de effectiviteit van Dexpanthenol mondgel bij hospicepatiënten.
Methode
Een pilotstudie met kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden werd uitgevoerd bij hospicepatiënten (>18 jaar) met xerostomie (>0 op het Utrecht Symptoom Dagboek (USD)) die Dexpanthenol wilden proberen. Gedurende drie dagen vulden patiënten eenmaal per dag voor en na het gebruik een vragenlijst in. Inclusie- en uitvalpercentages, de haalbaarheid en ervaring voor zowel zorgverleners als patiënten werden onderzocht. Daarnaast werd het verschil in de mate van xerostomie geanalyseerd. De analyse omvatte beschrijvende statistiek en Wilcoxon-signed rank test.
Resultaten
In 12 hospices werden 49 patiënten geïncludeerd waarvan 61% (N=30) volledig kon deelnemen gedurende 3 dagen. Elf patiënten vielen uit na 1 dag, 6 na 2 dagen, en 2 zijn niet gestart. Redenen voor uitval waren overlijden (N=1), achteruitgang (N=8), wens van de patiënt (N=4) of onbekend (N=6). Vijf patiënten voldeden niet aan de inclusiecriteria.
Patiënten die hun ervaring met het onderzoek deelden, ervoeren deelname aan het onderzoek als niet belastend (81%), positief (91%) en de verkregen informatie duidelijk (97%). Patiënten waren positief over de mondgel; 66% vond de smaak neutraal, 19% vond het vies, en 74% vond het aanbrengen en het mondgevoel prettig (score ≤3). Twee-derde (N=20) wilden het middel blijven gebruiken na afloop van de studie.
Onder de zorgverleners (N=24) vond 71% de verstrekte informatie voldoende en 86% het protocol duidelijk. 62% had voldoende tijd om de studie naast reguliere taken uit te voeren. Slechts 10% vond het moeilijk om patiënten te benaderen, 33% vond dit makkelijk.
De mediane afname van xerostomie was 2.00 (IQR 0.00-3.00). Op dag 1 was de mediane afname 1.00 (IQR 0.00-2.00), op dag 2 2.00 (IQR 0.25–3.00) en op dag 3 ook 2.00 (IQR 1.00-3.00).
Conclusie
Deze haalbaarheidsstudie naar gebruik van Dexpanthenol bij patiënten met xerostomie in hospices kreeg positieve feedback van zowel patiënten als zorgverleners. De bereidheid om deel te nemen was hoog en de ervaring met het middel was positief. Deze pilot laat zien dat Dexpanthenol mondgel xerostomie verlicht. De basis voor vergelijkend onderzoek bij mensen met een xerostomie die in een hospice verblijven is gelegd.
Droge mond (xerostomie) is een veelvoorkomend symptoom bij >80% van de hospicepatiënten. De beperkte beschikbare middelen tegen xerostomie worden vaak door patiënten als onaangenaam ervaren en bewijs van hun effectiviteit bij hospicepatiënten ontbreekt. Dexpanthenol mondgel, ontwikkeld met een natuurapotheek, richt zich op dit probleem. Het doel van deze studie is het beoordelen van de haalbaarheid van vergelijkend onderzoek naar de effectiviteit van Dexpanthenol mondgel bij hospicepatiënten.
Methode
Een pilotstudie met kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden werd uitgevoerd bij hospicepatiënten (>18 jaar) met xerostomie (>0 op het Utrecht Symptoom Dagboek (USD)) die Dexpanthenol wilden proberen. Gedurende drie dagen vulden patiënten eenmaal per dag voor en na het gebruik een vragenlijst in. Inclusie- en uitvalpercentages, de haalbaarheid en ervaring voor zowel zorgverleners als patiënten werden onderzocht. Daarnaast werd het verschil in de mate van xerostomie geanalyseerd. De analyse omvatte beschrijvende statistiek en Wilcoxon-signed rank test.
Resultaten
In 12 hospices werden 49 patiënten geïncludeerd waarvan 61% (N=30) volledig kon deelnemen gedurende 3 dagen. Elf patiënten vielen uit na 1 dag, 6 na 2 dagen, en 2 zijn niet gestart. Redenen voor uitval waren overlijden (N=1), achteruitgang (N=8), wens van de patiënt (N=4) of onbekend (N=6). Vijf patiënten voldeden niet aan de inclusiecriteria.
Patiënten die hun ervaring met het onderzoek deelden, ervoeren deelname aan het onderzoek als niet belastend (81%), positief (91%) en de verkregen informatie duidelijk (97%). Patiënten waren positief over de mondgel; 66% vond de smaak neutraal, 19% vond het vies, en 74% vond het aanbrengen en het mondgevoel prettig (score ≤3). Twee-derde (N=20) wilden het middel blijven gebruiken na afloop van de studie.
Onder de zorgverleners (N=24) vond 71% de verstrekte informatie voldoende en 86% het protocol duidelijk. 62% had voldoende tijd om de studie naast reguliere taken uit te voeren. Slechts 10% vond het moeilijk om patiënten te benaderen, 33% vond dit makkelijk.
De mediane afname van xerostomie was 2.00 (IQR 0.00-3.00). Op dag 1 was de mediane afname 1.00 (IQR 0.00-2.00), op dag 2 2.00 (IQR 0.25–3.00) en op dag 3 ook 2.00 (IQR 1.00-3.00).
Conclusie
Deze haalbaarheidsstudie naar gebruik van Dexpanthenol bij patiënten met xerostomie in hospices kreeg positieve feedback van zowel patiënten als zorgverleners. De bereidheid om deel te nemen was hoog en de ervaring met het middel was positief. Deze pilot laat zien dat Dexpanthenol mondgel xerostomie verlicht. De basis voor vergelijkend onderzoek bij mensen met een xerostomie die in een hospice verblijven is gelegd.
| Translated title of the contribution | A pilot study into the feasibility of a comparative study with Dexpanthenol oral gel in patients with a dry mouth in the final phase of life |
|---|---|
| Original language | Dutch |
| Publication status | Published - 10 Oct 2024 |